? Dominee Hellinga tijdens de nierdialyse, onder het toeziend oog van eerste verantwoordelijke verpleegkundige Marian van den Brink.
? Dominee Hellinga tijdens de nierdialyse, onder het toeziend oog van eerste verantwoordelijke verpleegkundige Marian van den Brink.

Nierziekte: als je het zelf bent...

Liefdadigheid
Hij is getrouwd met Sietie, vader van twee volwassen kinderen, opa van vijf kleinkinderen, fulltime dominee en nierpatiënt. Nou is drs. D.C Hellinga (63) geen man die snel laat merken dat hij iets mankeert, integendeel, maar hij kent zacht gezegd wel degelijk zijn ‘mindere momenten’ en zit drie ochtenden per week in het Zwolse ziekenhuis voor nierdialyse. Hij vertelt over zijn ziekte en hoopt met zijn verhaal zoveel mogelijk mensen te inspireren om deel te nemen aan de meischolveiling, aanstaande maandag, waarvan de opbrengst gebruikt wordt voor verdere ontwikkeling van een kunstnier.  
 
Eerst even een tipje van zijn doopceel lichten, al is dominee Hellinga voor velen geen onbekende. Dirk Cornelis Hellinga is geboren en getogen op Schiermonnikoog. Hij weet uit ervaring wat ‘het eilandgevoel’ inhoudt, ‘uit de tijd dat de boot nog geen vijf of zes keer per dag naar het vaste land voer’. Rond zijn zestiende ging hij naar de hbs in Dokkum en zat daar doordeweeks in de kost. Je zou misschien denken: hij verdaagt daar aan een vreemde, maar niks is minder waar. Dirk Cornelis kreeg verkering met een meisje van zijn eiland. In 1974 trouwden ze. Omdat Sietie in Dokkum werkte en dominee Hellinga intussen Theologie studeerde in Kampen, besloten ze in Dokkum te gaan wonen. Eenmaal afgestudeerd kreeg de predikant in 1979 zijn eerste gemeente: Broeksterwoude. Zeven jaar later volgde Enter en in 1993 nam hij het beroep van de Gereformeerde Kerk Urk aan. Familie Hellinga settelde zich op het voormalige eiland en voelde zich thuis. Begin 2000 openbaarde zich voor het eerst zijn nierziekte.
 
Hoe ging dat?
,,Mijn huisarts adviseerde me na onderzoek om me in verbinding te stellen met een internist. Dat deed ik en meteen bleek: mijn nierfunctie was dalende. Ik kreeg een verwijsbrief voor een nefroloog in Zwolle. Na onderzoek bleek ik de ziekte van Berger te hebben, ofwel mijn nierfilters verstopten langzaam. Tegen de verwachting in kon ik nog tot 2010 dialysevrij leven, maar omdat ik graag mijn werk wil blijven doen, kwam toch het moment dat ik ermee moest beginnen – mijn nieren werken nu nog zo’n tien à elf procent.’’
 
Vertel eens, hoe gaat zoiets in z’n werk?
,,Drie keer per week ga ik ’s morgens om half zeven richting Zwolle. Aangekomen in een soort huiskamer, die is ingedeeld in vier blokken, met elk vier stoelen, installeer ik mijn machine en vervolgens brengt de verpleegster een slangetje aan in mijn arm – een shunt. Mijn bloed wordt naar de machine geleid, met daaraan een kunstnier, die zuivert het bloed en vervolgens loopt het weer terug in mijn lichaam. Al met al zo’n 33 liter per keer en in mijn geval neemt het zo’n drie uur in beslag.’’
 
Best lang! Wat doet u zoal die drie uur?
,,Er zijn mensen die hebben hun laptop mee, anderen kijken televisie en ik neem meestal lectuur mee. De krant, wat vakliteratuur, of boeken die ik lees als preekvoorbereiding. Zo breng ik mijn tijd door met zaken die ik sowieso moet doen en verlies ik minder tijd. Het is trouwens gezellig hoor, op de afdeling. We hebben goeie gesprekken met elkaar, en er is volop ruimte voor humor. Het voelt aan als een soort huisgezin. Kijk, hoe je het ook wendt of keert, dialyse vergt veel energie van je lichaam, maar aangename omstandigheden werken verzachtend. En je moet je uiteraard wel aanpassen. In de beginperiode kwam ik dan rond het middageten thuis en wilde de draad meteen weer oppakken. Nou, zo werkt het dus niet.’’
 
Te zwaar?
,,Kun je wel zeggen. Ik ging de strijd met mijn lichaam aan, wilde verder gaan als altijd, me niet aanpassen. Inmiddels weet ik dat je die strijd altijd verliest, want je bezuurt het de volgende dag. Er zit dus maar één ding op: luisteren naar je lichaam. Toegeven en rust nemen als dat nodig is. De goede controle van de artsen en verpleegkundigen geeft gelukkig een veilig gevoel. Eens per maand word ik intensief gecontroleerd, mijn bloedwaarden, bloeddruk en dat soort dingen.’’
 
Hoe heeft u dat op de preekstoel?
,,Opvallend genoeg voel ik mij op de preekstoel op mijn best! Ik kan maar één conclusie trekken: dat wordt mij gegeven. Ik ervaar het als een wonder dat ik mijn werk nog doen kan.’’
 
Is het niet tijd voor een donornier?
,,Op een gegeven moment schotelt de arts je verschillende mogelijkheden voor. Bijvoorbeeld: is er iemand in jouw familie die een nier wil afstaan? Ze noemen dat een ‘warme’ nier. Mijn zus wilde haar nier afstaan, maar ik heb weloverwogen het besluit genomen om dat niet te aanvaarden. Stel dat zij ooit nierklachten krijgt en een nier verliest? Dan zou ik me diep schuldig voelen. Wel sta ik op de lijst voor een donornier, een zogenaamde ‘koude’ nier, van iemand die is overleden. Maar voordat er een geschikte nier gevonden wordt... Laatst hadden we ‘een nieuwe’ op de dialyse-afdeling. Die vrouw was nog maar drie maanden in ons midden, toen ze al een oproep kreeg voor een donornier! Tja, dan zit de rest natuurlijk wel te kijken van ‘wij zitten hier al jaren’. Punt is, een passende nier vinden is afhankelijk van heel veel zaken, je leeftijd, je bloedgroep – om maar iets te noemen.’’
 
Hoe staat u tegenover donorschap?
,,In Nederland is dat nauwkeurig en streng geregeld. Je hoeft niet bang te zijn voor ‘handel’, dat iemand zijn nier afstaat voor pakweg 25.000 euro, zoals in sommige landen wel gebeurt. Dat keur ik uiteraard faliekant af. Voor de rest vind ik in de Bijbel geen aanleiding om tegen donorschap te zijn. God heeft altijd het leven op het oog. Hij heeft ons ook verantwoordelijkheid gegeven en die neem je op grond van de Bijbel. Er zijn natuurlijk grenzen en bewaak die ook, maar ik vind het zo jammer dat negatieve argumenten het van de positieve winnen. Het is misschien aan te raden om eens diep na te denken over de vraag: ‘Wat als je het zelf bent? Aanvaard ik een nier, hart, of iets anders? Mensen veranderen nogal eens van gedachten als het henzelf betreft.’’
 
Sommigen zijn misschien bang dat artsen te snel ‘de stekker’ eruit trekken als je donor bent?
,,Indianenverhalen! Zo werkt het echt niet. Eerst wordt vastgesteld dat iemand overleden is en pas daarna wordt er actie ondernomen. Bovendien is de familie daar altijd bij. Medici zijn er beducht op – alles moet zo nauwkeurig mogelijk gebeuren, want een arts of specialist kan en mag niet zomaar wat doen! Uiteindelijk help je elkaar en dat lijkt mij alleen maar goed.’’
 
U kunt in ieder geval elk moment opgeroepen worden?
,,Inderdaad. Dat kan nu, maar ook bijvoorbeeld zondag tijdens een kerkdienst. We wachten het rustig af en tot die tijd zit er niks anders op dan dialyseren.’’
 
 

Veiling mandje meischol voor Nierstichting

Als startschot van de Visserijdagen Urk, wordt maandagmorgen 26 mei in de mijnzaal van Visveiling Urk een scholveiling voor het goede doel gehouden. De opbrengst van het kistje met tien kilo meischol (in mei is schol op haar lekkerst) is dit jaar bestemd voor de Nierstichting. De veiling wordt door niemand minder gedaan dan oud-wereldkampioen schaatsen Erben Wennemars. De Nierstichting werkt samen met de medische wereld aan ontwikkeling van een draagbare kunstnier. Daarmee wil zij de 6.500 dialyserende nierpatiënten in Nederland uitzicht bieden op een hogere kwaliteit van leven. Hemodialyse kan een nierpatiënt in leven houden, maar trekt een zware wissel op iemands lichaam en leven. Wat goud winnen bij een kampioenschap is voor Erben Wennemars, dat zou de draagbare kunstnier voor een nierpatiënt kunnen zijn. Voor onderzoek en verdere ontwikkeling van de kunstnier is veel geld nodig. De algehele leiding van de veiling ligt in handen van Gilbert Bastiaanssen. Het programma start om tien uur met een inloop en ontvangst, om half elf begint het officiële programma en de veiling is rond elf uur. Iedereen kan meedoen! De organisatie hoopt op veel deelnemers en nodigt iedereen van harte uit om deel te nemen aan de veiling. Aanmelden kan via pr@visserijdagenurk.nl.