Puur natuur
De Vlaamse Gaai
Een aantal weken geleden kwam er een jonge vrouw uit de buurt met een groot doek waarin wat verpakt zat. Het bleek een Vlaamse gaai die verward zat in vistuig. Ze was er al mee bezig geweest om het te ontwarren, maar dat was niet goed gelukt. Ze had de vogel in het bos achter de grote singel gevonden. De vleugels waren inmiddels vrij maar de poten zaten er sterk in vast. Na enig gepruts hebben wij met behulp van een tornmesje uit de naaidoos van mijn vrouw de vogel verlost. Het viel mij op hoe enorm sterk zijn poten waren en zijn snavel zo hard als een moker.
De gaai is 32 tot 35 cm lang. Het uiterlijk is overwegend grijsbruin met een roze tint. De keel, onderbuik en een gedeelte van de handpennen zijn wit. Kenmerkend zijn een brede zwarte snorstreep en een blauw vleugelveld. Voedsel vindt de gaai in bomen en struiken, in de lucht en op de grond; plantaardig en dierlijk zoals insecten en slakken, eikels, beukennootjes, zaden, bramen en lijsterbessen. Ook kleine of jonge zangvogels en eieren behoren tot het dieet, evenals kleine knaagdieren.
Met de sterke snavel hakt de gaai gaten in harde omhulsels en doorwoelt hij bodem. De eik is afhankelijk van de gaai voor het verspreiden van eikels: de gaai vervoert ze in zijn keel en tussen zijn snavel naar plaatsen met een zachte ondergrond, waarna hij ze in de aarde duwt. Zo legt hij een wintervoorraad aan. Wat niet teruggevonden wordt, kan uitgroeien tot een nieuwe eik.
In bosgebieden reageert de gaai luid op mogelijke indringers, wat als alarmfunctie voor andere dieren fungeert. De gaai bouwt zijn nest het liefst in bomen en legt eenmaal per jaar 5 tot 7 eieren, van half april tot en met mei. De eieren zijn lichtgroen tot lichtblauw met zwarte spikkeltjes.
Nadat de gaai verlost was, heeft de vrouw de vogel losgelaten op de plek waar zij hem gevonden had. Maar willen we onze dieren en vogels in het bos behouden dan dienen wij wel het kapotte vistuig in de daarvoor bestemde vuilnisbakken te doen en anders mee naar huis nemen. Dit is ook de natuur beschermen.
Jacob van Veldhuisen
j.vanveldhuisen@kpnmail.nl
