Gerrit Pasterkamp (84) is iconenschilder
Even voorstellen: ,,In het dagelijkse leven breng ik mijn kostbare tijd zinvol door, wat betekent betrokken zijn op alles wat me raakt en daarnaast in rust en vrede leven met de mensen om me heen.''
De passie: ,,Ik heb jarenlang met keramiek gewerkt, maar de laatste tien jaar maak ik iconen, wat erg goed bij me past. Het is mijn passie omdat de techniek van het maken veelzijdig is.''
Het proces: ,,Je begint met het goede hout en maakt dat op maat. Soms wordt de plank uitgediept om beschadiging van het icoon te voorkomen. Daarna wordt de plank beplakt met beenderlijm en linnen, dat is om scheurtjes in het hout te voorkomen. Vervolgens wordt de plank gekrijt met 5 of 6 lagen krijt uit Kreta (Kreta betekent: krijt) en wordt daarna spiegelglad geschuurd. Dat vind ik niet het leukste werk, maar het moet zorgvuldig gedaan worden - ik had een vriend, net als ik zeilbootbezitter, waar ook veel geschuurd en geschilderd moest worden, die verzuchtte: 'je kunt beter een schuur huren, dan een uur schuren...'.''
,,Daarna kan de afbeelding overgebracht worden op het krijt. De afbeelding is daarvoor aan de achterkant met houtskool zwart gemaakt. De afbeelding wordt daarna met zwarte tempera in een dunne lijn overgeschilderd. Tempera is een verf die al duizenden jaren gebruikt wordt, onder andere ook voor Fresco’s en zijn natuurlijke kleuren uit de aarde, mineralen en plantensoorten. Het bindmiddel is eigeel.''
Symboliek: ,,Alles wat je doet aan een icoon zit vol symboliek; aan het zwart voor de eerste lijnen wordt een klein puntje rood toegevoegd. Zwart en rood kan niet mengen, dus het rood komt altijd in het zwart naar boven. Symbool: het bloed van Jezus stijgt uit boven de duisternis. Ook begin je met de donkerste kleuren en werk je toe naar het Licht met uiteindelijk het wit als afsluiting. Je werkt dus van de duisternis naar het Licht.''
,,Na de lijnen komt het vergulden met bladgoud. Goud was vroeger gewoon een kleur. Voor een Christus-icoon werden dan ook de duurste kleuren gebruikt die er toen waren: goud, purper (purperslak) en lapis lazuli, een mineraal dat alleen in Afghanistan te vinden is. Nu zijn daar goede vervangers voor en goud is nog steeds in de handel.''
In aanraking: ,,Met het icoon-schilderen ben ik in aanraking gekomen in landen zoals Macedonië, Griekenland, Roemenië, en iconenmusea, bijvoorbeeld in Kampen. De verbinding van de techniek met het religieuze en de mystieke boodschap van het icoon houdt mij dicht bij Christus en alle heiligen die ons zijn voorgegaan. Hun leven is ons tot voorbeeld en een icoon kan ons daarbij helpen.''
De pleinsessie: ,,Ik ben bij Plein 1890 gekomen door onze dochter Stieneke die de aanzet heeft gegeven voor deze galerie. Komende zaterdag neem ik een aantal iconen mee die eventueel verkocht mogen worden. En zit daar aan een icoon te werken. Zo langzamerhand zijn iconen niet onbekend op Urk door de vele goed bezette cursussen die ik heb gegeven op het dorp. Ik verwacht zelf in ieder geval veel ontmoetingen en goede gesprekken.''
