Krachtige kwetsbaarheid
Nu te zien: tentoonstelling Veerkrachtig Ouderschap
Als er iets onmisbaar is in ouderschap, dan is het wel veerkracht. Dat weten moeders Alice Bos (36), Lianne Brouwer (34) en Els Brouwer (53) als geen ander. ,,Ouder zijn en opvoeden van kinderen is niet een permanente roze wolk.'' Dát bespreekbaar maken is de reden dat ze meedoen aan de tentoonstelling Veerkrachtig Ouderschap, die nu te zien is in de bibliotheek. De drie stellen zich uitermate kwetsbaar op; wat een kracht gaat daarvan uit!
De portretten in de bibliotheek staan op wat wiebelige schildersezels, maar tonen stuk voor stuk moedige mensen. Wie de QR-code op de foto's scant komt direct op de website fleviskenniswerkplaatsjeugd.nl/fototentoonstelling terecht en kan de verhalen lezen achter de deelnemers. Annemijn Driesen-Visscher (27) is als onderzoeker bij GGD Flevoland één van de aanjagers van deze tentoonstelling, waarbij via het persoonlijke verhaal van inwoners van de provincie de 'hobbels' in het ouderschap bespreekbaar worden gemaakt. Annemijn spitst zich in haar onderzoek toe op de eerste duizend dagen in het leven. ,,Een belangrijke periode in het leven van een kind, waarbij de kansen op gezond opgroeien voor een deel al worden bepaald.'' Bijvoorbeeld een goede hechting tussen ouder en kind is belangrijk, maar ook de activiteiten en hulp die wordt geboden als het allemaal niet zo vlekkeloos gaat. ,,We maken in ons onderzoek inzichtelijk wat er geboden wordt aan hulp en of ouders die ook daadwerkelijk kunnen vinden. Hoe kunnen de Flevolandse gemeenten van elkaar leren op dit gebied? Het is een meerwaarde dat er moedige mensen te vinden zijn, die aan bijvoorbeeld deze reizende tentoonstelling mee willen werken.''
Urk is een voorbeeld
Het vinden van Urker deelnemers voor de tentoonstelling was een persoonlijke missie van Annemijn. ,,Als het gaat over Flevoland merk je al snel dat de nadruk vaak ligt op Almere en Lelystad. Heel logisch, omdat het grootste deel van de Flevolandse inwoners hier woont, maar Flevoland houdt niet op bij de Ketelbrug. Gemeenten als Urk en de Noordoostpolder tellen net zo hard mee.'' Sterker nog: in het onderzoek blijkt al dat op Urk veel goed gaat op het gebied van de eerste duizend dagen, terwijl in de steden meer problematiek te zien is. ,,Daar is veel meer kwetsbaarheid, vroeggeboorte, schulden en eenzaamheid, ook onder jonge ouders, te zien. Dat Urk er positief uitkomt is deels te verklaren door de hechtheid in de gemeenschap, maar ook hier kunnen nog veel stappen worden gezet.''
Neem alleen al in het meer bekendmaken van alle hulp die er is in begeleiding bij zwangerschap en opvoeding. ,,Toen mijn dochter twaalf jaar geleden werd geboren, is mij echt helemaal niets aangeboden met betrekking tot een 'pufclub' of andere begeleiding. Mijn wereldje was klein, steun had ik wel vanuit mijn familie, maar verder moest ik alles zelf uitzoeken'', vertelt Lianne Brouwer. In eerste instantie was er bij Lianne sprake van een knalroze wolk: ,,Toen mijn dochter werd geboren en ik haar in mijn armen had, wist ik het: deze band is onbreekbaar.'' Maar toen kwam de harde realiteit van het leven om de hoek, zoals Lianne dat verwoordt, en werd alles anders. ,,Hard werken om je hoofd boven water te houden. Een huwelijk dat stuk gaat. Je kind zien lijden. De onmacht die je voelt als ouders. We hebben een enorm zware tijd gehad. Inmiddels hebben we ons leven weer op de rails en werkt het co-ouderschap goed met de vader van mijn dochter. Dat is iets om dankbaar voor te zijn. De steun van mijn familie in dit alles, dát is de bron van mijn veerkracht.''
'Aandacht en liefde ontbrak, de gevolgen zijn enorm'
Maar iemand vinden die écht begrijpt waar je als worstelende ouder doorheen gaat, is heel wat anders. Dat vertelt Els Brouwer, die persoonlijk, maar ook als moeder van twee zonen van 15 en 17 jaar, weet dat het leven diepe dalen kent. ,,Zoals zovelen kwam ik erachter dat mijn beeld van ouderschap totaal anders was dan de werkelijkheid. Eerst al moesten wij erin berusten dat er via de natuurlijke weg geen kinderen kwamen. Onze beide zonen komen van Haïti en ook het adoptietraject was er een van de lange adem. Bovendien heeft de jongste de eerste drie jaren van zijn leven in een kindertehuis doorgebracht. Aandacht, liefde, dat ontbrak en de gevolgen daarvan zijn enorm.'' Het onderstreept het belang van de eerste duizend dagen in een mensenleven.
De impact van het moederschap overrompelde ook Alice Bos. Na twee miskramen werd vier jaar geleden een gezonde dochter geboren. ,,Hoe intens genieten we van haar! Sinds kort gaat ze naar school, maar ik had haar net zo lief nog een jaartje thuis gehad. Het is dat zij er echt aan toe is.'' Voor de twee eerdere miskramen en daarna de zwangerschap van hun dochter, was ook al een tijd van spanning vooraf gegaan. ,,Het überhaupt in verwachting raken was voor ons geen vanzelfsprekendheid. Een poosje na de geboorte van onze dochter hoopten we, ondanks de hele voorgeschiedenis, op een broertje of zusje voor haar.'' Er volgen nog twee miskramen en het levenloos geboren worden van dochtertje Silvie. ,,Haar hebben we begraven in een door mijn zwager gemaakt kistje bij het vlindermonument op de Vormt. Iets waarvan we het bestaan niet wisten, maar zo waardevol is. Waar wij in deze moeilijke tijden wel tegenaan lopen is de houding die op Urk zo breed leeft: zet duur, niet te lang bij stilstaan, schouders er weer onder. Juist daarom vind ik het zo krachtig als iemand durft kwetsbaar te zijn, de stap zet hulp te zoeken, ook mentaal. Dát meer bespreekbaar en acceptabel maken is mijn drijfveer om ons verhaal te delen.''
De tentoonstelling Veerkrachtig Ouderschap is nog tot en met 5 december te zien in de bibliotheek.