Een interessante tak van één van de Urker families De Boer (deel 1)

Op Urk is de familienaam De Boer een van de meest voorkomende achternamen, en van deze naam woont de grootste concentratie naamdragers zelfs hier op Urk, waar bijna zes procent van de inwoners zo heet. Dit wil niet zeggen dat elke De Boer op Urk uit dezelfde familie stamt; er zijn namelijk drie verschillende families. Twee ervan zijn wat groter: de ‘petten’ met een stamvader uit het Duitse Norden en de schoenmakers, die hun wortels in Zwartsluis hebben liggen. De derde familie De Boer, als enige met een stamvader afkomstig van Urk, is iets minder groot en deze komt hier aan de orde. Ook hier komen we weer genoeg interessante verhalen tegen.

De stamvader van deze familie is Roel Claasz. Hij had nog een patroniem en geen familienaam; die zou pas enkele generaties later komen. Van deze Roel weten we niet veel, behalve dat hij rond 1710 moet zijn geboren. Een van zijn zes kinderen was de in 1741 op Urk geboren Claas Roelsz. Met zijn vrouw, de weduwe Geertje Capitein, kreeg hij twee kinderen: Meindert en Roelof. Het was Meindert (1769-1801) van wie de nazaten zich De Boer gingen noemen.

Meindert de Boer trouwde met Willempje Schouten en samen kregen ze twee kinderen: dochter Geertje (1797-1875) en zoon Jan (1799-1855). Meindert overleed in 1801 op slechts 31-jarige leeftijd. Na zijn overlijden hertrouwde Willempje met Teunis Hakvoort en later nog een derde keer met Klaas van Urk. Dochter Geertje de Boer, uit Willempjes huwelijk met Meindert, trouwde met Hendrik van Urk, een broer van Klaas.

Jan de Boer (1799-1855) was de enige zoon van Meindert de Boer en Willempje Schouten. In 1822 trouwde hij als Jan Meindertsz met Itske Woort, wier voornaam ook wel als Iske werd geschreven. Bij de geboorteaangifte van zijn eerste twee zoons, Jacob (1823-1898) en Meindert (1826-1892), had Jan nog steeds deze naam Jan Meindertsz. Pas toen zijn derde zoon Cornelis in 1828 werd geboren, vinden we hem terug als Jan de Boer. Na de drie zoons volgden er nog twee dochters. Zoon Cornelis, visser van beroep, overleed ongehuwd in 1851 en was 22 jaar.

Jacob de Boer (1823-1898)

Van Jacob de Boer zijn er in mannelijke lijn geen nazaten meer op Urk, maar over hem valt zeker nog wel een en ander te vertellen. Op 24-jarige leeftijd trad Jacob voor de eerste keer in het huwelijk, met winkelierster Jannetje Snijder, die toen 31 was. Dat zij iets ouder was, valt ook wel te verklaren: Jannetje was namelijk de aangetrouwde tante van Jacob! Ze was als eerste getrouwd met de jong overleden Evert van Urk, de halfbroer van Jacobs vader Jan. 

Jacob en Jannetje kregen samen drie dochters en Jannetje overleed toen ze 44 jaar was. Na het overlijden van Jannetje hertrouwde Jacob met Jacobje Kramer. Van hun vier kinderen bereikte alleen dochter Marretje de volwassen leeftijd. In deze periode kwam Jacob nog even in opspraak, want op 17 januari 1865 kreeg hij een boete van drie gulden vanwege ‘het doen der natuurlijke behoefte op den openbare weg in den kom der gemeente Urk’. Dat terwijl het in januari buiten toch wel koud moet zijn geweest.

Ook Jacobs tweede vrouw werd helaas niet oud; Jacobje Kramer overleed op slechts 32-jarige leeftijd. Jacob trouwde een jaar hierna een derde maal en wel met Marrijtje Wakker. De nakomelingen van hun dochter Willemtje wonen nu in Den Helder en in de Zaanstreek.

Meindert de Boer (1826-1892)

Meindert de Boer (1826-1892) was de tweede zoon van Jan de Boer en Itske Woort en is, net als zijn broer Jacob, drie keer getrouwd geweest. Meinderts eerste huwelijk was met Jacobje Roos, die toen pas 16 jaar was, zelfs voor die tijd een vrij jonge leeftijd. Een paar maanden later werd hun dochter Iske geboren. Het geluk leek het gezin toe te lachen, maar niets was minder waar. In augustus 1849 brak een tragische maand aan voor Meindert: op de 14e overleed om 6.00 uur zijn vrouw Jacobje Roos op 19-jarige leeftijd; op de 15e om 4.00 uur hun dochtertje Iske, bijna 2 jaar oud. De vijf jaren die volgden stond Meindert er alleen voor.

Meindert trouwde in 1854 voor de tweede keer met de van Schokland afkomstige Jacoba Alijda Gillot. Haar vader was Paulus Gillot, die op Schokland werkzaam was als ambtsdienaar, veldwachter én deurwaarder voor de belastingen, daarnaast was hij de broer van de burgemeester van Schokland Gerrit Jan Gillot. De moeder van Jacoba Alijda was de van oorsprong Urkse Riemda Koffeman. Meindert en Jacoba Alijda kregen in totaal tien kinderen. Van de zoons is Paulus op Urk gebleven en is er ook getrouwd. Na het overlijden van Jacoba Alijda Gillot trouwde Meindert voor de derde keer, met Marijtje Kramer. In 1892 kwam er op tragische wijze een einde aan het leven van Meindert de Boer toen hij door de bliksem werd getroffen en aan de gevolgen hiervan overleed.

Paulus de Boer (1868-1901)

Een van de zoons van Meindert en Jacoba Alijda was Paulus de Boer (1868-1901). Hij was vernoemd naar zijn Schoklandse grootvader Paulus Gillot en was zo de eerste Paulus de Boer op Urk. Met zijn vrouw Marretje Buter, eveneens met Schokker wortels, kreeg hij vijf kinderen: Jacoba Alijda, tweeling Pieter (jong overleden) en Meindert, Peter en Geesjen. Paulus bleef in 1901 op zee bij het vergaan van de UK 166, zijn naam is vermeld op het Vissersmonument. Zoon Peter trouwde op Terschelling; zoon Meindert bleef op Urk. Na het overlijden van vader Paulus hertrouwde moeder Marretje met Toon Bakker; ook hij kwam in 1918 helaas om het leven op zee.

Meindert de Boer (1893-1972)

Meindert de Boer (1893-1972), bijgenaamd Meindert van Marretjen van Paulus, is de stamvader van de huidige Urker tak van deze familie De Boer. Hij trad in 1918 in het huwelijk met Annetje Brouwer (1898-1974), een dochter van Jan Spek. Meindert en Annetje woonden met hun gezin op Wijk 3-75, vlak bij de vuurtoren. Meindert was in het dagelijks leven visserman op de UK 205. Hij overleed in 1972 op 78-jarige leeftijd. Zijn vrouw Annetje Brouwer overleed twee jaar later in Hellendoorn, waar ze wegens een ziekte was opgenomen. Ze zijn op de Oude Begraafplaats bij het Kerkje aan de Zee begraven.

Meindert en Annetje kregen tien kinderen, van wie dochter Marretje (Marrie - 1919-1993) de eerste was. Met haar eerste man Luut Post kreeg Marrie vijf kinderen: Jacob (jong overleden), Jacob (1942), Annie (1950), Coby (1959) en Harmke (1963). 

Van Jacob, docent Frans, en zijn vrouw Hiltje Bakker zijn de vijf kinderen buiten Urk geboren. Annie kreeg dochter Regina met haar man Sijmen Schenk. Coby en Evert Hakvoort hebben drie kinderen: Maria, Luut en Jantine; jongste dochter Harmke ten slotte is getrouwd met Albert Bennik, die een scootershop heeft, en zij hebben een gezin van zes kinderen. 

Luut overleed in 1971 op tragische wijze doordat hij – metselaar van beroep – bij zijn werk onder een omvallende muur terecht was gekomen. Marrie hertrouwde in 1984 met Meindert Kramer, die toen ruim een halfjaar weduwnaar was van Jannetje Romkes (Jannetje Zeezicht). Slechts twee maanden na dit huwelijk overleed ook Meindert.

Tweede kind in het gezin van Meindert en Annetje de Boer-Brouwer was jong overleden zoontje Jan (1920-1922), gevolgd door tweede dochter Cornelia (1922-1999), die in Lemmer was getrouwd met Gerbrand de Vries. Als vierde en vijfde werden zoons Jan (1924-2002) en Paulus (1925-2005) geboren.

Dochter Willempje (Willie, 1927-1944) kwam als zesde kind ter wereld en overleed op 16-jarige leeftijd in Enkhuizen. Geesje (Gees, 1929-2020) was kind nummer zeven; zij was getrouwd met visser en later koster van de Bethelkerk Albert Hakvoort, met wie ze drie kinderen had. Oudste is Meindert (1953) – lange tijd werkzaam als jeugdwerker op Urk. Tweede zoon Menno (1955) is net gestopt als financiële man bij de gemeente Urk maar nog actief als organist en dirigent. Derde kind is dochter Jeltje (Jellie, 1959), getrouwd met fysiotherapeut Albert Koffeman.

De in 1931 geboren Albert (Appien) was het achtste kind. Over hem, net als zijn drie broers, meer in het volgende deel. Van dochter Geertje (1933-2006) wonen de kinderen niet meer op Urk. Zij is zelf met haar, uit Rotterdam afkomstige, tweede man Herman Dirk den Boef wel op Urk begraven. Jongste in het gezin was zoon Piet (1935-1991), vernoemd naar zijn oom Peter, die vier maanden na de geboorte van Piet is overleden. Ook over Piet meer in het volgende deel.

Hiermee zijn we aan het einde gekomen van deel 1 over deze familie De Boer. In het volgende deel komen de gezinnen van de vier broers Jan, Paulus, Albert en Piet aan bod.