Deo volente


'In plaats daarvan zou u moeten zeggen: Als de Heere wil en wij leven, dan zullen wij dit of dat doen.'

Jakobus 4 : 15

Het is voor ons een heel bekende afkorting: D.v. We komen het regelmatig tegen in advertenties in deze krant. We zien het vaak op een uitnodiging voor een bruiloft. En ook als u wordt genodigd voor een receptie, staat er nogal eens in de uitnodiging: D.v. Wat betekenen deze letters eigenlijk? Deze afkorting komt uit het Latijn en betekent ‘zo de Heere (het) wil.’ Ze gaan terug op de tekst boven deze meditatie. Ze komen uit de brief die Jakobus schrijft aan zijn lezers.

Verschillende van zijn lezers zijn handelaren. In deze tekst richt hij zich tot zo’n koopman. De koopman staat op het punt om een verre reis te maken. Het is de bedoeling dat hij morgen of overmorgen vertrekt. Hij zal dan goederen meenemen om die te verkopen. Als hij is aangekomen op de bestemming, hoopt hij een jaar te blijven. In dat jaar kan hij zijn goederen verkopen. Ook kan hij misschien wat zaken inkopen. Maar nog belangrijker: hij kan winst maken!

Maar voordat er handel gedreven kan worden, moet de man een lange reis afleggen. Hij is niet zomaar op zijn bestemming. Dagenlang, ja wekenlang, zal hij door weer en wind moeten trekken. De reis is ook niet zonder gevaar. Er kunnen struikrovers opduiken, die het op zijn goederen hebben voorzien. Er kunnen gevaarlijke dieren op de weg verschijnen. En als hij over zee reist, is dat ook niet zonder risico’s. Er kan zo een storm de kop opsteken of hij kan vastlopen met het schip. Daar weten we op Urk alles van. 

De reis die de zakenman moet maken, is dus niet zonder risico’s. Maar de man is vastberaden om deze reis te ondernemen. Hij heeft het zich vast voorgenomen en is er net zo vast van overtuigd dat het goed zal komen!

Wat moeten we eigenlijk denken van zijn plannen? Wat moeten we denken van zijn voornemen? Mogen we überhaupt wel goede voornemens maken, ook in dit pas begonnen jaar? Schuilt er misschien een zonde in de woorden van deze handelaar uit Jakobus 4?

Nou, we kunnen niet zeggen dat de plannen van deze handelaar verkeerd zijn. We mogen werken voor ons brood. En we mogen ook best winst maken. Zo lang we dat maar op een eerlijke manier doen. Er schuilt dan ook geen zonde in de woorden van deze koopman. Nee, de zonde schuilt juist in datgene wat er ontbreekt in de woorden van de koopman! Ik moet het nog anders zeggen: De zonde schuilt juist daarin Wie er ontbreekt in de woorden van de koopman.

We komen in de goede voornemens van deze man namelijk helemaal niet de Naam van de Heere tegen. De man maakt zijn plannen. Hij plant zijn reis. En hij gaat er helemaal van uit dat zijn plannen zullen slagen. En dat op eigen kracht!

John Trapp, een Engelse puritein heeft van deze handelaar gezegd: ‘Deze handelaar maakt zichzelf tot een god.’ Hij rekent helemaal niet met de Heere. Hij vraagt niet om een zegen van de Heere. Hij wentelt zijn weg niet op de Heere. Hij maakt plannen zoals de mensen in Babel: ‘Kom, laten wij…’ En we weten hoe het is afgelopen met Babel.

Daarom, laten wij voor 2023 al onze voornemens bij de Heere brengen. ‘Ken Hem in al uw wegen.’ Als we gaan over land, als we gaan over de zee en ook als we gaan door de lucht. Zo de Heere wil en wij leven.

Ds. R. de Jong