Conquest of the zondagavondradio
Het laatste restje zonlicht blakert op het water. Aan de horizon worden de silhouetten van een drietal zeilschepen zichtbaar. Dan klinkt er zwaarmoedig geneurie dat overgaat in Latijns koorgezang. Iedereen die de eerste tonen van dit nummer hoort weet meteen: Conquest of Paradise. De soundtrack van de film 1492, waarin de verkenningstocht van Columbus naar de Nieuwe Wereld verbeeld wordt. Het bombastische nummer werd pas lang na de filmrelease een hit omdat de film zelf niet echt lekker scoorde. Maar gelukkig gebruikte de Duitse bokser Henry Maske het als begeleidingsnummer naar de boksring, waarna het een hit werd bij onze oosterburen, het overwaaide naar Nederland en wij het nu vooral kennen als de opening van Geestelijk op Verzoek, het zondagavondprogramma van Urk FM.
Toen een reisgenoot en ik het nummer toevallig voorbij hoorden komen op de autoradio, plaatsten we het meteen in een rijtje met andere dingen die onmiskenbaar zijn wanneer je op Urk bent opgegroeid of woonachtig bent. Zoals een kuiertjen over de haven doen met de auto, de bushaltes waar je nog zitplek had en de haltes waarvan je wist dat je tot de nok tussen de schooltassen zou staan, zoute boontjes en komkommer op de zondag, vlees snijden met een kartelmes en andere clichématigheden.
Het nummer was vaste prik voor de zondagavond, maar ook een herinnering voor ons beiden, toen we nog in de studio telefoontjes aannamen voor het programma dat ervoor kwam: Wonderwijs. Een programma waar iedereen een plaatje kon aanvragen voor iemand, of het nu voor een verjaardag of ter bemoediging was. Na een tijdje kenden we de vaste luisteraars. Zo belde een trouwe luisteraar altijd om een plaatje aan te vragen voor zijn opa en oma, een andere luisteraar hield zoveel familie en kennissen 'met haar lijf' dat ze het maar samenvatte als: ‘Voor alle zieken en bedroefden’. Ook dat was vaste prik.
De radio is een beetje een ingedut medium. De afgelopen jaren is deze ingehaald door podcast en sociale media. Radio wordt door de meeste mensen slechts hooguit in de auto geluisterd. Waar vind je nog een lokaal radiostation met elke week zoveel vaste luisteraars? Plaatjes aanvragen voor een bekende, dan luisteren totdat je boodschap opgelezen wordt met het bijbehorende nummer. En dan, om acht uur, de zware tonen van Vangelis. Je kunt het gerust een traditie noemen.
Tradities zijn aan de tijdgeest onderhevig en veranderen continu. Zo heb ik sinds ik
geen telefoontjes meer opneem voor het
zondagavondprogramma eigenlijk nooit
meer de radio ervoor aangezet en dat
was ik ook niet meer van plan, totdat
zondagavond een neefje met een trotse
glimlach vertelde dat hij zijn liedje had
gehoord op de radio. Misschien dan toch
maar weer eens een plaatje doorbellen.
Jan Maarten Zwaan