Worstelen met verslaving
De woning ziet eruit om door een ringetje te halen. Met gepaste trots laat Edith de nieuwe keuken in de uitbouw zien. Aan de ronde tafel, omgeven door bloeiende bloemen en groen, gaat het gesprek al snel de diepte in. Verslaving, zorgen, verdriet, onmacht, loslaten. Een gezin waarin een lid worstelt met verslavingsproblematiek daar lijden alle leden mee. Maar het is niet enkel duisternis en onzekerheid. Humor en bovenal liefde, ze voeren desondanks de boventoon. Zich schamen voor haar dochter, inmiddels bijna 19 jaar, nee, dat heeft Edith nooit gedaan. Met haar toestemming deelt ze het verhaal van gezin Van den Berg, om anderen te bemoedigen, aan te sporen hulp te zoeken, te laten zien: je bent niet alleen.
Achteraf waren er signalen. Een herkenbare zin voor naasten van mensen die verslaafd zijn. Maar je wilt ze niet zien, omdat je de consequenties ervan nog niet wilt en kunt ervaren. Het gezinnetje van Edith en Eize Fokke van den Berg, met drie opgroeiende kinderen, verliep tot een jaar of zeven geleden op rolletjes. Met de kinderen ging het goed, in de familie volop gezelligheid, Eize Fokke had een mooie baan en de nagelstudio van Edith floreerde. Het middelste kind, de enige dochter, ja die liep wel eens tegen wat aan. ,,Neem nu haar geboorte. Een spoedkeizersnede, veel paniek, zorgen vanwege zuurstofgebrek. Eigenlijk verliep er voor haar maar weinig echt vlekkeloos. De kinderen met wie ze in haar basisschooltijd bevriend raakte, mee naar huis nam, waren stuk voor stuk kinderen met een rugzakje. Ons meisje trekt ze aan, dachten we wel eens. Maar geen punt, dan proberen wij het leven voor die kinderen ook wat leuker te maken, iets van stabiliteit bieden, de boodschap geven 'is er iets, zeg het, dan helpen we je''', zo schetst Edith het plaatje van haar mooie gezin.
'Tot die dag dat ik haar kamertje schoonmaakte en uit elkaar geschroefde halve balpennen vond'
Een grote mond, zó vaak negatief, niet uit bed te krijgen, lamlendig, nergens zin in, vermagering. Signalen van een vroeg ingetreden puberteit, dachten Edith en Eize Fokke. Verklaarbaar ook, want Edith zelf was ook heel jong toen ze ging puberen. ,,Tot die dag dat ik haar kamertje schoonmaakte en uit elkaar geschroefde halve balpennen vond.'' Het niet-pluisgevoel dat allang sluimerde ging over in een noodsignaal. Edith herkende de halve balpennen als een manier om drugs te gebruiken, dankzij lessen die ze daarover jaren eerder kreeg tijdens meidenavonden waar Waypoint langskwam. ,,We confronteerden haar ermee. Ze ontkende. Natuurlijk. Pas later kwam het eruit: blowen, 3MMC, ze gebruikte. Maar beloofde te stoppen.'' Ze was nog maar net veertien jaar.
Liegen, liegen, en nog eens liegen. Over alles. ,,Zelfs over een bord kost dat ze ongezien weggooide. Ik hoor van andere ouders en naasten van verslaafden, dat het liegen, áltijd maar dat liegen, bij iedereen voorkomt.'' Ze beloofde beterschap, hield zich een week aan de afspraken, en ging dan vervolgens weer de mist in. Verslaafd. Dat woord, daar wilde ze niet aan. De spanning in huis nam steeds verder toe. Haar ouders zochten via via hulp, betaalden zich blauw aan een cursus buiten Urk van tien lessen die hun dochter moest gaan helpen. Ze volgde drie keer dezelfde cyclus, het had nauwelijks resultaat. Pas als ze in een kliniek terechtkomt, volgt er acceptatie. Ja, ze is verslaafd. Maar ook: ze wil ervan af.
Het blijkt zó moeilijk. Op haar zeventiende kwam ze na drie maanden uit de kliniek, een halfjaar ging het goed. Dan is er eigenlijk weer hulp nodig. Wachtlijsten. Om gek van te worden. ,,Inmiddels is ze, na anderhalf jaar wachten, met een nieuw traject gestart. We houden hoop. We geloven dat het ooit goedkomt. Naast het hulptraject is ze nu bezig met een kappersopleiding en heeft een fijn team achter zich staan dat haar steunt in de opleiding en in het herstel.''
Verslaving. Het heeft zijn weerslag op het hele gezin. ,,We proberen zo goed en zo kwaad als dat gaat het gezellig te houden. Sinds een halfjaar gaan we als gezin eens in de zoveel tijd om tafel zitten. Ieder gezinslid heeft dan de mogelijkheid zich uit te spreken. Want dat is de stap naar herstel: openheid, al is dat nog zo moeilijk.'' Ook binnen de familiekring en breder, de dorpsgemeenschap, voelt Edith meer acceptatie, meer begrip voor de situatie. ,,In het begin kreeg ik zo vaak berichtjes: Edith let je op je dochter. Ja, ik wéét dat het niet goed met haar gaat. We doen echt ons best. Of van dat ongevraagde, kort door de bocht Urker advies: pak haar nu eens goed aan. Soms word je er moedeloos van. Weet je, verslaving is een ziekte. Iets wat je ongevraagd hebt gekregen en waar je je hele leven mee te maken hebt. Je merkt dat als mensen zich dat realiseren, ze heel anders tegen verslaving aan gaan kijken.''
Samen met Eize Fokke volgde Edith de cursus voor naasten van verslaafden bij Waypoint. ,,Voor sommigen is het echt een drempel dat je daar met mensen zit uit je eigen dorp, maar wij hebben er echt heel veel aan gehad. En natuurlijk doe je daarna niet meteen alles helemaal goed. We doen ons best. Het gaat stapje voor stapje. Voor mij persoonlijk was vooral de cursusbijeenkomst over loslaten helpend. En confronterend. Het gaat zo enorm in tegen je moederhart. Maar uiteindelijk moet ze het zelf doen, moet bij haar zelf de knop om. We weten: het komt goed.''