Hoeveel is veel?
Journalisten zijn net mensen. Mooie verhalen vertellen, dat kunnen we goed. Maar zodra er cijfers in het spel zijn, wordt het oppassen geblazen. Deels uit onkunde (we zijn niet voor niets journalist geworden). Deels uit een gierend gebrek aan tijd. En niet in de laatste plaats omdat omgaan met (vooral) hele grote, of hele kleine cijfers een menselijk gebrek is.
Neem nu dat bericht over Visscher Seafood van afgelopen maandag. Het bedrijf wil doorgroeien naar 50 miljoen kilo zalm per jaar. Hoeveel is dat eigenlijk? Ja, veel! Volgens een bron op internet is dat genoeg om een jaar lang in de behoefte van 2 miljoen EU-burgers te voorzien. Hoeveel mensen zijn dat? Veel! De complete bevolking van Slovenië. Of 10% van Shanghai. Of bijna 36 keer het Ajax-stadion vol. Veel dus, maar het blijft ongrijpbaar zo'n getal.
Of neem het nieuws dat Nederlandse vissers vorig jaar samen 756.000 kilo afval uit zee haalden. Hoeveel dat is? Ook veel! Een indrukwekkende berg. Ongeveer net zoveel als alle inwoners uit de bebouwde kom van Nagele in een jaar produceren. Maar hoe zet je zo'n getal in perspectief?
Ik moest denken aan dat andere schoonmaakproject op zee. Het verhaal is vaak in de media geweest. Een heldenverhaal. Hoe de jonge Nederlandse uitvinder Boyan Slat op school al een manier bedacht om de zee te reinigen van plastic. Vooral op de Grote Oceaan is het erg. Door zeestromen is daar een enorm gebied ontstaan waar weggegooid plastic zich verzamelt en langzaam afbreekt in steeds kleinere deeltjes, die uiteindelijk in ons drinkwater, voedsel en daarna zelfs in ons bloed en brein terecht kunnen komen.
Met behulp van grote veegarmen moet de zooi opgeruimd worden, bedacht Slat. Zijn uitstraling (50% rockster, 50% nerd) deed het goed op tv. En het systeem lijkt geniaal door zijn eenvoud. Grote bedrijven wilden wel sponsoren. Coca-Cola trok bijvoorbeeld de knip, ook al braakt die moloch nog steeds sneller plastic flesjes uit dan veegarmen het op kunnen ruimen.
Nadat in de eerste jaren alleen ingezet werd op het vangen van plastic op zee, is inmiddels het besef geland dat het afvangen bij grote, vervuilde rivieren vele malen efficiënter is. Dat gebeurt inmiddels ook. Intussen trekken imposante zeeschepen de veegarmen echter nog steeds duizenden zeemijlen ver de zee op, om daar grote schoonmaak te houden. Eén zo’n vaartuig kan 1,2 miljoen liter gasolie bunkeren. Hoeveel dat is? Veel! Genoeg om de hele Urker vloot een week van te laten vissen. Voor één veegarm hebben ze trouwens twee zulke jongens nodig.
Maar al dat vernuft, de media-aandacht, de
rocksterstatus, de vele internationale
prijzen en de werkelijk prachtige website,
dat moet toch haast wel fantastische
resultaten opleveren? Nou... Vorig jaar haalde dit 'System 002' 153.000 kilo plastic uit zee. Veel dus. Maar dankzij één, wiskundig slecht onderlegde, niet-gesponsorde journalist weet u nu dat Nederlandse vissers per jaar al zes keer zoveel zooi uit zee halen. Zonder extra gasolieverbruik. En omdat ze het tussen hun gewone werk door doen, krijg je er ook nog een lekker visje bij.
Jelle Bakker